Atık Su Analizleri

Atık Su Nedir?

Atık su, evsel, endüstriyel, tarımsal ve diğer insan faaliyetleri sonucu kirlenmiş ve tekrar kullanılabilmesi veya çevreye zarar vermemesi için arıtılması gereken sudur. Evsel atık sular genellikle mutfak, banyo, tuvalet gibi alanlardan gelirken, endüstriyel atık sular üretim süreçlerinde kullanılan suların kirlenmesi ile oluşur. Atık su, doğal su döngüsüne geri verilmeden önce zararlı maddelerin temizlenmesi için arıtılmalıdır.

Atık Suyun Özellikleri Nasıl Olmalıdır?

Atık suların özellikleri, kaynağına ve içerdiği kirleticilere göre değişiklik gösterir. Ancak arıtılmamış atık sular çevreye ciddi zararlar verebilir, bu nedenle belirli özelliklerin kontrol altında tutulması gereklidir:

1. pH Değeri: Atık suyun pH seviyesi, genellikle 6.5 ile 8.5 arasında olmalıdır. Aşırı asidik veya bazik su, çevresel ve ekolojik dengeyi bozabilir.
2. Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ): KOİ, atık sudaki organik madde miktarını gösterir. Yüksek KOİ seviyeleri, atık suyun daha fazla organik kirletici içerdiği anlamına gelir ve çevreye zararlı olabilir.
3. Biyolojik Oksijen İhtiyacı (BOİ): BOİ, suyun biyolojik olarak ne kadar kirletici içerdiğini ölçer. BOİ seviyesinin düşük olması, atık suyun biyolojik olarak temizlenmesinin daha kolay olacağını gösterir.
4. Askıda Katı Maddeler (AKM): Atık sudaki askıda katı maddeler, suyun bulanıklığını ve kirleticilik oranını belirler. Yüksek seviyelerde katı madde içeren atık sular, su ekosistemlerine zarar verebilir.
5. Ağır Metaller: Cıva, kurşun, arsenik gibi ağır metaller, atık suyun en tehlikeli kirleticilerindendir. Bu metallerin çevreye karışması, su kaynaklarını zehirleyerek canlı sağlığını tehdit eder.
6. Besin Maddeleri (Azot ve Fosfor): Atık suda bulunan azot ve fosfor gibi besin maddeleri, su kaynaklarında aşırı yosun ve bitki büyümesine (ötrofikasyon) yol açarak ekosistemi bozabilir.

Atık Su Analizi Neden Yapılır?

Atık su analizi, suyun çevreye zarar vermeden önce içeriğindeki kirletici maddelerin tespit edilmesi ve arıtılabilirliğinin belirlenmesi amacıyla yapılan testlerdir. Bu analizler, çevre koruma, halk sağlığı ve su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı açısından büyük önem taşır. Atık su analizlerinin yapılmasının nedenleri şunlardır:

1. Çevre Kirliliğini Önleme: Atık suyun doğal su kaynaklarına karışmadan önce temizlenmesi, çevresel kirliliği önlemek için gereklidir. Analizler, suyun arıtılmadan önce hangi düzeyde kirletici içerdiğini tespit eder.
2. Yasal Uyum: Atık suların arıtılması ve deşarj edilmesi, çeşitli yasal düzenlemelere tabidir. Atık su analizleri, bu düzenlemelere uygunluğun sağlanması için yapılır. Su kirliliği kontrolü ve çevresel standartlara uyum bu analizlerle sağlanır.
3. Halk Sağlığını Koruma: Kirli atık sular, içme suyu kaynaklarına karıştığında ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Atık su analizleri, halk sağlığını koruma ve güvenli su sağlama açısından gereklidir.
4. Sanayi ve Endüstri İçin Verimlilik: Endüstriyel atık su analizleri, üretim süreçlerinde kullanılan suyun etkin bir şekilde geri kazanılmasını sağlar. Bu, hem çevresel hem de ekonomik açıdan verimliliği artırır.
5. Ekosistem Koruma: Atık suyun doğru şekilde arıtılmadan çevreye verilmesi, nehirler, göller ve denizlerdeki su yaşamını tehdit edebilir. Atık su analizi, ekosistemlerin korunması için gereklidir.

Çevre mevzuatında önemli bir başlık olan “Atık Su Analizleri” suyun bulunduğu ve kullanıldığı her alanda çevreye ve canlılara zarar vermemesi amacıyla yapılan analiz çalışmalarıdır.

Çevre izin ve Lisans Yönetmeliğinde yer alan faaliyetleri gerçekleştiren işletmeler;
- Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği
- Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Numune Alma ve Analiz Metodları Tebliği
- Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği
- Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Hassas ve Az Hassas Su Alanları Tebliği
- Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği
- Atıksu Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği

kapsamında evsel ve endüstriyel atık su analizlerini belirli periyotlarla yaptırmak zorundadır. Su Kirliliği Yönetmeliği Numune Alma ve Analiz Metotları Tebliği kapsamında belirtilen şartlar doğrultusunda analiz işlemleri gerçekleştirilmektedir.

Türkiye’nin birçok yerinde hizmet veren laboratuvarlarımızda TÜRKAK akreditasyonu ve Çevre Bakanlığı tarafından yetkilendirme ile ilgili yasal düzenlemelere ve standartlara uygun bir şekilde “Atık Su Analizleri” gerçekleştirilmektedir.

Askıda Katı Madde (AKM) Tayini	SM 2540 D
Atık Sulardan Numune Alma	TS ISO 5667-10
Yağ ve Gres Tayini	SM 5520 B
Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) Tayini	SM 5220 B
Biyolojik Oksijen İhtiyacı (BOİ) Tayini	SM 5210 B
Toplam Kjeldahl Azotu Tayini	SM 4500-Norg B
Fosfat/Fosfat Fosforu Tayini	SM 4500-P D
Toplam Fosfor Tayini	SM 4500-P B SM 4500-P D-
Sülfür Tayini	SM 4500-S2-D
Sülfat Tayini	SM 4500 SO4-2 E
Florür Tayini	SM 4500-F B SM 4500-F D
Krom (VI) Tayini	SM 3500-Cr B
pH Tayini	SM 4500 H+ B
İletkenlik Tayini	SM 2510 B
Sıcaklık Tayini	SM 2550 B
Bulanıklık Tayini	TS EN ISO 7027-1
Renk Tayini	TS EN ISO 7887 C
Toplam Katı Madde Tayini	SM 2540 B
Amonyum/Amonyum Azotu Tayini	SM 4500 -NH3 B SM 4500 -NH3 C
Nitrat/Nitrat Azotu Tayini	TS 6231
Nitrit/Nitrit Azotu Tayini	SM 4500-NO2- B
Klorür Tayini	SM 4500-Cl-B
Serbest Klor Tayini	SM 4500-Cl G
Bağlı Klor Tayini	SM 4500-Cl G
Alüminyum (Al), Arsenik (As), Bakır (Cu), Baryum (Ba), Civa (Hg), Çinko (Zn), Demir (Fe), Gümüş (Ag), Kadmiyum (Cd), Kalsiyum (Ca), Krom (Cr), Kobalt (Co), Kurşun (Pb), Magnezyum (Mg), Mangan (Mn), Nikel (Ni), Potasyum (K), Selenyum (Se), Sodyum (Na), Talyum (Tl), Vanadyum (V) Tayini	SM 3030 K EPA 6020 A
Bor (B), Fosfor (P), Kalay (Sn) Tayini	SM 3030 K TS EN ISO 17294 1-2
Çözünmüş Oksijen Tayini	ASTM D 888
Çökebilir Katı Madde Tayini	SM 2540 F
Balık Biyodeneyi (ZSF) Tayini	TS 5676 SKKY Numune Alma ve Analiz Metotları Tebliği Ek 1
Sülfit Tayini	SM 4500 SO3-2 C
Toplam Siyanür Tayini	SM 4500-CN C SM 4500-CN E
Hidrazin Tayini	ASTM D1385
Fenol Tayini	SM 5530 B SM 5530 D
Yüzey Aktif Madde (MBAS) Tayini	SM 5540 C
Fenollerin Tayini (4-Chloro-3-methylphenol, 2-Chlorophenol, 2,4-Dichlorophenol, 2,4-Dimethylphenol, 2-Methylphenol (o-Cresol), 3-Methylphenol (m-Cresol), 4-Methylphenol (p-Cresol), 2,4-Dinitrophenol, 2-Methyl-4,6-dinitrophenol, 2-Nitrophenol, 4-Nitrophenol, Pentaklorophenol)	EPA 3510 C EPA 8270 E
Hidrokarbonlar Tayini	SM 5520 D ve F