Alerjen Testleri

Gıda Alerjenleri Nelerdir?

Gıda alerjileri, dünya çapında giderek artan bir sağlık sorunu haline gelmektedir. Her yıl milyonlarca insan, gıda kaynaklı alerjik reaksiyonlar nedeniyle acil müdahale gereksinimi duymaktadır. Gıda üreticilerinin, alerjenleri doğru bir şekilde tespit edebilmesi ve ürünlerdeki potansiyel alerjen kontaminasyonunu engelleyebilmesi, tüketicilerin güvenliği için kritik bir adımdır.

Gıda alerjisi; bağışıklık sisteminin belirli gıdalara karşı gösterdiği aşırı duyarlılık reaksiyonlarıdır. Gıdalarda bulunan alerjen maddelerin insan sağlığını olumsuz etkilemesi nedeniyle gıda güvenliği açısından da tehlike olarak kabul edilmektedir. Çoğunlukla yumurta, fıstık, inek sütü, balık vb. gıdalar alerjik reaksiyona neden olurlar. Gıda alerjisi olan insanların bu gıdaları tüketmesi gibi durumlarda hayati tehlike oluşturan alerji reaksiyonların oluşması tetiklenebilir. Türk Gıda Kodeksi'nde Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme Kuralları Tebliği'nde yer alan EK-8’de etikette belirtilmesi zorunlu bileşenlerden bazıları şu şekildedir:

Gluten İçeren Tahıl Ürünleri ( Buğday, Çavdar, Arpa, Yulaf, Kılçıksız Buğday)
Kabuklular ve Ürünleri
Yumurta ve Ürünleri
Balık ve Ürünleri
Yerfıstığı ve Ürünleri
Soya Fasulyesi ve Ürünleri
Süt ve Süt Ürünleri (Laktoz Dahil)
Fındık, Fıstık ve sert kabuklu meyveler
Kereviz ve Ürünleri
Hardal ve Ürünleri
Susam Tohumu ve Ürünleri

Bu bileşenler etikette açıkça belirtilmek zorundadır. Alkollü içeceklerde dahil olmak üzere tüm gıda ürünlerinin etiketlerinde belirtmek amacıyla ya da doğruluğunu kontrol etmek için alerjen maddelerin varlığının tespit edilmesi önemlidir. Türkiye’nin birçok yerinde hizmet veren laboratuvarlarımızda TÜRKAK akreditasyonu ile ilgili yasal düzenlemelere ve standartlara uygun bir şekilde yumurta proteini, fıstık proteini, süt proteini, fındık proteini, soya aranması, kükürtdioksit miktarının belirlenmesi gibi analizler “Gıdalarda Alerjen Tayini” kapsamında gerçekleştirilmektedir.

Gıda Alerjen Testleri Neden Yapılır?

Alerjen testleri, gıda güvenliğini sağlamak ve alerjik reaksiyonları engellemek için gereklidir. Alerjenlerin izlenmesi, özellikle aşağıdaki nedenlerden dolayı önemlidir:

Tüketici Güvenliği: Alerjik reaksiyonlar, bazı durumlarda hayati tehlike oluşturabilir. Alerjen testleri, tüketicilerin alerjenlere maruz kalmasını engellemeye yardımcı olur.
Yasal Düzenlemelere Uyum: Birçok ülkede, gıda etiketlerinde belirli alerjenlerin belirtilmesi yasal bir zorunluluktur. Alerjen testleri, bu yasal gereklilikleri karşılamak için yapılır.
Çapraz Kontaminasyonu Önleme: Aynı üretim tesisinde farklı gıda türlerinin üretilmesi, çapraz kontaminasyon riskini artırabilir. Testler, bu riski minimize etmek için kullanılır.
Ürün Kalitesinin İzlenmesi: Gıda üreticileri, ürünlerinin alerjen içerip içermediğini bilmelidir. Bu, ürünlerin kalitesini kontrol etmenin yanı sıra, geri çağırma ve güvenlik önlemleri için de gereklidir.