Yeni Tüzüğün (PPWR) Taslağı Yayınlandı.

94/62/EC Sayılı Ambalaj ve Ambalaj Atığı Direktifi Yerine Tüzük (Packaging and Packaging Waste Regulation(PPWR)) Getirildi.

94/62/EC sayılı ambalaj ve ambalaj atığı direktifi kaldırılarak yerine tüzük (Packaging and Packaging Waste Regulation(PPWR)) getirilmesi planlanmaktadır. Bunun ana nedeni olarak direktifteki hedeflere ulaşılamadığı gösterilmiştir. Ayrıca bu hedeflere ulaşırken uygulama yolu ab üye devletlere bırakılmıştı. Farklı yöntemlerden oluşan karmaşalarında önüne geçilmesi istenmedir. Türkiye’de bu direktife paralel olarak hazırlanmış AMBALAJ ATIKLARININ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ bulunmaktadır.

Yeni tüzüğün (PPWR) taslağı yayınlanmıştır. Bu yılın sonunda yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Fakat 18 aylık uzun bir geçiş dönemi olacağı da belirtilmiştir. Mevzuatın ana başlıkları şu şekildedir:

Peki bu tüzük hangi sektörleri etkilemektedir?

Bu tüzük ambalaj materyalleri ile ilgili kararları kapsamaktadır. Gıda ile temas eden ambalajlar, kozmetik ambalajları ve diğer tüketici ürünleri ambalajları kapsam dahilindedir.

- Substances of Concern-(Önem arz eden maddeler)

Ambalajın geri dönüşümünü ve yeniden kullanabilirliğini olumsuz yönde etkileyebilecek kimyasal maddeler belirtilecektir. Avrupa komisyonu ve ECHA tarafından 2026 yılının sonuna kadar bu listeye dahil olabilecek potansiyel kimyasallar belirlenip rapor yayınlanacaktır. Sonrasında da bu kimyasallar için sınırlama getirilecektir. Bunun için bir listede yayınlanabilir veya mevzuatlarda değişiklik yapılarak sınırlamalar getirilebilir.

Gıda ambalajında PFAS yasaklanması

PFAS, Avrupa Birliği'nde ve dünyanın geri kalanında çok çeşitli uygulamalarda yaygın olarak kullanılan binlerce sentetik kimyasaldan oluşan bir gruptur. Ve bu kimyasallar doğada çok uzun süre değişime uğramadan kalabilmektedir. Bu uzun maruziyetin insan sağlığını da olumsuz etkileyeceğinden dolayı ambalajdaki içerikleri konusunda sınırlama getirilecek. Tüzüğün yayınlanmasından itibaren 18 ay sonra bu limitler uygulanmaya başlanacaktır:

• Hedeflenen PFAS analiziyle ölçülen herhangi bir PFAS için 25 ppb,
• Hedeflenen PFAS analizinin toplamı olarak ölçülen PFAS toplamı için 250 ppb,
• PFAS'lar için 50 ppm (polimerik PFAS dahil); toplam flor miktarı 50 mg/kg'ı aşarsa, üretici, ithalatçı veya son kullanıcı talep üzerine denetim otoritelerine florun PFAS veya PFAS olmayan bir madde içeriği olarak ölçüldüğüne dair bir kanıt sunacaktır.

PFAS, en az bir tam florlanmış metil (CF3-) veya metilen (-CF2-) karbon atomu (H/Cl/Br/I içermeyen) içeren her türlü maddeyi kapsar; ancak yalnızca şu yapısal elementleri içeren maddeler hariç tutulur: CF3-X veya X-CF2-X’, burada X = -OR veya -NRR’ ve X’ = metil (-CH3), metilen (-CH2-), aromatik bir grup, bir karbonil grubu (-C(O)-), -OR’’, -SR’’ veya –NR’’R’’’; ve R/R’/R’’/R’’’ = hidrojen (-H), metil (-CH3), metilen (-CH2-), aromatik bir grup veya bir karbonil grubu (-C(O)-) anlamına gelir.

Kurşun, kadmiyum, civa, krom 6 metalleri

Ambalaj veya ambalaj bileşenlerinde bulunan dört ağır metalin toplam konsantrasyon düzey sınırı 100 mg/kg olarak uygulanmaya devam edecektir.

AB'deki tüm ambalajların 2030 yılına kadar geri dönüştürülebilir olması gerekecek.

Ambalajın geri dönüştürülebilirliğini sağlamak için ambalaj tasarımına ilişkin ayrıntılı kriterleri belirlemek amacıyla Avrupa Komisyonu'na yetki verilecek. Daha sonraki mevzuatta tanımlanacak olan Geri Dönüşüm İçin Tasarım kriterlerine uyulması beklenecek. Ambalajlar EK II de belirlenmiş geri dönüştürülebilirlik performans derecesine göre sınıflandırılacak ve İşletmeler tarafından ödenecek Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu ücretleri performans derecelerine göre belirlenecek.

Plastiklerde Geri dönüştürülmüş içerik hedefleri

2030 yılına kadar plastik ambalajlar için zorunlu asgari geri dönüştürülmüş içerik:

• PET'ten ambalajlar için %30
• Diğer plastik malzemelerden ambalajlar için %10
• Tek kullanımlık plastik içecek şişeleri için %30
• Diğer plastik ambalajlar için %35(gıda, kozmetik, tıbbi ürünlerin dışında diğer alanlarda kullanılacak ambalajlar)

Hedefler 2040 yılında artıyor.

Yeniden Kullanım ve Doldurma teşvik edilen adımlar atılması

Üreticileri atıklardan sorumlu tutarak onları yeniden kullanım ve doldurma sistemlerinin uygulanmasında önemli roller verilecektir. 2030 yılına kadar İçecek sektöründe kullanılan ambalajlarda dahil olmak üzere çeşitli ambalajların belirli bir yüzdesinin yeniden kullanılabilir olarak satılmasını gerektirmektedir.

Gereksiz ambalajlanma yasaklanacaktır ve ambalajlanma en aza indirilecektir.

Ambalaj kullanımının azaltılmasına dair atılan bir adımdır. Özellikle meyve ve sebzeler, küçük elektronik eşyalar ve kozmetikte ambalajın fazla kullanıldığı görülmektedir. Örneğin diş macunlarının kutu içinde satılması.

Yasaklanacak ambalajlar

1 ocak 2030 tarihinden itibaren şu ambalajlar yasaklanarak yerine tekrar kullanılabilir ambalajların geçmesi hedeflenmektedir:

• Sıkıştırılmış ambalaj ve birleştirme filmi şeklinde, ürünleri bir araya toplamak için
• 1,5 kg'ın altındaki taze meyve ve sebzeler için (belirlenmesi gereken bazı istisnalar ile)
• Hizmet sektöründeki tesislerde tüketilen yiyecek ve içecekler için kullanılan tek kullanımlık plastikler (örneğin plastik tepsiler, plastik bardaklar...)
• Soslar, reçeller, şeker için ayrı poşetler...
• Konaklama sektöründe minyatür kozmetikler, tuvalet malzemeleri, hijyen ürünlerinin ambalajlanması
• Çok hafif plastik poşetler

Kompostlanabilir Ambalajlar

Biyolojik olarak ayrışabilen ve ambalajın biyokütleye(organik gübre) ve suya dönüşmesiyle sonuçlanan ambalaj anlamına gelir. Bu tür ambalajların kullanımı, belirli uygulamalarda çevresel faydalar sağlayabilir, özellikle de biyolojik atıkların toplanmasını ve bertarafını kolaylaştırdığı durumlarda. PPWR tüzüğünün yürürlüğe girmesi ile birlikte 3 yıl içinde şu ürünlerin ambalajları kompostlanabilir olması gerekmektedir:

• Çay/kahve poşetleri ve kapsülleri
• Meyve ve sebzelere yapıştırılan yapışkan etiketler
• Çok hafif plastik taşıma poşetleri

Ayrıca, Kompostlanabilir ambalajlar, EN 13432 standardında belirtilen gereklilikleri karşılamalıdır.

Etiketleme

Tüketicilerin atık ayrıştırma süreçlerine daha iyi katılımını sağlamak ve sürdürülebilir ambalaj kullanımını teşvik etmek için etiketleme gerekliliklerine odaklanmaktadır. Bu bağlamda, ambalajların etiketlenmesi için aşağıdaki bilgilerin belirtilmesi zorunludur:

• Ambalajın Malzeme bileşimi. Fakat ambalajdaki Biyo-bazlı plastik içeriği etiketlemesi zorunlu değildir, ancak üreticiler bunu ambalajlarında görüntülemeyi tercih edebilirler
• Ayrıştırmasını kolaylaştırmak için ambalajın her bir parçasının nereye atılacağına ilişkin bilgileri
• Yeniden kullanım talimatları. Yeniden kullanılabilir ambalajlar için QR kodu zorunludur.

Etiket, QR kodları veya başka dijital veri taşıyıcıları ambalaja görünür, okunaklı ve kalıcı bir şekilde yerleştirilecek, basılacak veya kazınacaktır.

Link: https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2024-0318_EN.html#title2