BLOG
KATEGORİDEKİ DİĞER YAZILAR
Nanoteknoloji 100 nanometre ölçeğinden küçük boyutlarda gerçekleştirilen ve hızla gelişen bilim ve teknoloji alanıdır. Her alanda yeni tekniklerle gelişmiş ürünler yaratan nanoteknoloji; tıp, sağlık, gıda, paketleme materyalleri ve sistemleri, ilaç, elektronik gibi sektörlerde fayda sağlamaktadır.
Son yıllarda hazır gıdaların tüketimde artışın fazla olmasından kaynaklı olarak gıdaların taze ve uzun süre dayanıklı olması önem kazanmıştır. Özellikle gıdaların raf ömrü ve kalitesi açısından işlenmiş et ve su ürünleri ile taze meyve-sebzelerin ambalajlanmasında çalışmalar yoğunlaştırılmıştır.
Nanoteknoloji ile özellikle son dönemde geliştirilen yenilebilir filmler, antimikrobiyal paketlemeler, biyobozunur malzemeler, akıllı ambalajlama, nanokopozit ambalajlar, nanosensörler gibi teknolojik sistemlerle gıdaların güvenliği ve raf ömrü kontrol altına alınabilmektedir.
Çabuk bozulan gıdaların raf ömürleri atmosferik oksijenin kimyasal etkisi ile aerobik mikroorganizmaların gelişimi göz önüne alınarak belirlenebilir. Bu faktörlerin her biri tek başına veya birbiri ile bağlantılı olarak renk, tat ve kokuda değişiklikler meydana getirerek gıdaların kalitesinde bozulmaya neden olurlar.
Soğukta muhafaza tekniklerinin yanında ambalajlama tekniklerinin de uygulanması gıdaların tazeliklerinin daha uzun süre korunmasını sağlamaktadır. Gıdaların modifiye atmosferde paketlenmesi (MAP) veya vakum ambalajlama uygulamaları ile oksijenin etkisi kısmen önlenmekte, ancak bu sistemlerle oksijen tamamen uzaklaştırılamadığı için paket malzemesinde bulunan ve dışarıdan gıdaya geçen oksijen etkisiz hale getirilemez. Bu amaçla yapılan paketleme metotlarından biri; aktif/akıllı paketleme sistemidir.
Nanoteknolojinin paketleme sistemleri sayesinde;
• Paketleme malzemelerine gümüş, titanyum oksit gibi çeşitli nanoparçacıkların eklenerek malzemenin geçirgenlik özelliğinin modifiye edilmesi, ambalajın gıda ile temas eden yüzeyine oksijen absorplayan özellik kazandırılarak anaerobik ortam yaratılması ve böylelikle antimikrobiyel ve antifungal yüzeyler oluşturulması sağlanmaktadır.
• Çeşitli nanokompozitler kullanarak paketleme malzemelerinin oksijen ve karbondioksit geçirgenliklerinin sınırlandırılarak, kötü kokuların bloke edilip ürünün tazeliğinin korunması ve raf ömrünün artırılması sağlanmaktadır.
Nanoteknoloji gıda ambalajı için 3 farklı kategoride kullanılmaktadır:
1. Nanokomposit ambalaj malzemeleri
2. Biyobozunur nanokomposit ambalaj malzemeleri
3. Antimikrobiyal aktif özellikte ve akıllı nano ambalajlar
Nanoteknoloji paketleme alanında; uygun gıdalar için uygun nano parçacıkların ilave edilmesiyle mekaniksel, termal ve bariyer özellikleri daha güçlü olacaktır. En çabuk bozulan ürünler olarak su ürünlerinde dayanıklı ve koruyucu ambalaja ihtiyaç gün geçtikçe artmış olsa da bu yeni teknoloji ambalajlar ülkemizde henüz kullanılmamaktadır. Ancak su ürünleri yetiştiriciliği ve işlenmiş ürünlerin paketlenmesi üzerine yapılan çalışmalar ve projeler ileriki zamanlarda bu sektörde kullanımın gelişeceğini göstermektedir.
