Deoksinivalenol (DON) Tayini: Gıdalarda Mikotoksin Analizi ve Güvenlik

Deoksivenol Nedir? Sağlığa Zararları Nelerdir?

Deoksinivalenol (DON), halk arasında vomitoksin olarak da bilinen bir mikotoksindir ve genellikle tahıl ürünlerinde bulunan bir kontaminanttır. DON, Fusarium türü küflerin metabolik bir yan ürünü olup, insan ve hayvan sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratır. Özellikle mısır, buğday, arpa ve yulaf gibi tahıllarda bulunur ve bu ürünlerden yapılan işlenmiş gıdalara geçebilir. 

Deoksinivalenol Nedir?

DON, gıda ürünlerinde en sık tespit edilen trikotesen grubu mikotoksinlerden biridir. Yüksek toksisiteye sahiptir ve kontamine olmuş tahılların tüketimi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

• Kimyasal Yapısı: DON, trikotesen sınıfına ait bir mikotoksindir. Yapısal olarak kararlı bir molekül olup, ısıya ve işleme dayanıklıdır.
• Etkilenen Ürünler:
  • Mısır, buğday, arpa, yulaf.
  • Ekmek, makarna, kahvaltılık gevrekler gibi tahıl bazlı işlenmiş gıdalar.
  • Hayvan yemleri.

DON’un Sağlık Üzerindeki Etkileri

DON, insanlar ve hayvanlar üzerinde çeşitli toksik etkiler gösterebilir:

• Kusma, ishal ve mide rahatsızlıkları.
• "Vomitoksin" adı buradan gelir.

• Bağışıklık sisteminin baskılanması.
• Büyüme geriliği ve beslenme bozuklukları.

• Hücresel protein sentezini baskılayarak büyüme ve gelişme sorunlarına yol açar.
• Uzun süreli maruziyet, kansere yatkınlık yaratabilir.

• Yem tüketiminde azalma, süt ve et veriminde düşüş.
• Özellikle domuzlar DON'a karşı oldukça hassastır.

DON’un Gıdalarda ve Yemlerde Bulunduğu Alanlar

DON kontaminasyonu, tarımsal ürünlerin yetiştirilmesinden depolanmasına kadar her aşamada meydana gelebilir:

• Tahıllar: DON, özellikle hasat öncesi veya sonrası yüksek nem koşullarında gelişen Fusarium küflerinden kaynaklanır.
  
• Tahıl Bazlı İşlenmiş Gıdalar: Tahılların öğütülmesi, pişirilmesi veya fermente edilmesi sırasında DON tamamen yok edilemez.
  
• Hayvan Yemleri: Yemlerde bulunan DON, hayvan sağlığını doğrudan etkiler ve toksin, süt ve et ürünlerine geçebilir.

DON İçin Yasal Limitler Nelerdir?

DON miktarı, ulusal ve uluslararası otoriteler tarafından sınırlandırılmıştır:

• Avrupa Birliği:
  • Gıdalarda maksimum 750 µg/kg (buğday bazlı ürünler).
  • Çocuk gıdalarında maksimum 200 µg/kg.
• Türkiye:
  • Türk Gıda Kodeksi, AB standartlarına paralel limitler uygular.
• ABD:
  • FDA, hayvan yemlerinde ve insan gıdalarında 1.000 µg/kg’a kadar tolerans gösterir.

Nano-lab Laboratuvarlar Grubu, Balıkta Histamin Analizi kapsamında hizmet vermeye devam etmektedir. Aynı zamanda Tavuk Eti Ürünlerinde Amonyak Tayini konusunda da hizmet vermekteyiz.

Daha fazla bilgi için bize ulaşın.                                                                          
Hizmetlerimiz ile ilgili güncel haberler ve paylaşımlar için bizi LinkedIn üzerinden takip edebilirsiniz.
En yeni blog yazılarımızdan haberdar olmak için Instagram hesabımızı takip edin.