BLOG
KATEGORİDEKİ DİĞER YAZILAR
Zeolitler, sulu alümino silikatlar olarak bilinen minerallerdir. Doğal zeolitler, 40 dan fazla mineralden oluşan bir gruptur. Genel olarak bilinenleri; faujasit, stilbit, şabazit, ferrierite, analsim…
Doğal zeolitlerin dışında günümüzde deterjan ve kimya sektöründe daha verimli ve uygun maliyetli olan sentetik zeolitler kullanılmaktadır. Yapay zeolitler, doğal zeolitlerle eş değerde değildir. Yaklaşık 200 türü bulunmaktadır.
Şu an için Türkiye’de üretimi olmayan zeolitler, organik tarım, deterjan endüstrisi, besicilik ve endüstriyel atıkların temizlenmesi gibi birçok sektörde kullanılmaktadır.
1976'dan beri deterjanlarda kullanılan zeolit, Zeolit A, Zeolit NaA veya Zeolit 4A olarak adlandırılmaktadır. Zeolitler, deterjan sektöründe genellikle fosfatların yerine kullanılmaktadır.
Deterjanlarda fosfatların yerine kullanılan zeolitlerin yararları veya zararları nelerdir?
Zeolitler, su sertliği iyonlarını sodyum iyonları ile değiştirerek deterjanlarda iyon değişim görevi görürler. Deterjanların çevreye verdiği zarar uzun zamandır bilinen ve tartışılan bir konudur. Çevreye zararları göz önünde
bulundurulduğunda deterjanlar için çözüm aranmaktadır. Sentetik zeolitler ise hem işlevsellikleri hem de ekolojik özellikleri nedeniyle deterjan sektöründe kullanılmaya başlanmıştır.
Yapılan çeşitli araştırmalarda zeolitlerin diğer kimyasal maddeler gibi sudaki organizmalara zarar vermediği, alglerin gelişimi üzerinde olumsuz etkileri olmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle fosfat yerine zeolit kullanımı deterjanların sulara karışmasıyla fitoplankton, zooplankton veya balıklar gibi su canlılarının üzerindeki risk azalmıştır.
Fosfat bazlı deterjanlarda zamanla kanalizasyon sistemlerinde tortu oluşumuna neden olmaktayken zeolit kullanımında tortu oluşumu görülmez. Canlı organizmalar üzerinde yapılan çalışmalarda toksik etki ya da tahriş potansiyeli göstermemiştir.
Zeolitlerin faydaları göz önüne alındığında fosfat yerine kullanımı daha avantajlı ve çevreye yararlıdır.
