Duman Yoğunluğu (İslilik) Tayini: Emisyon İzleme ve Çevresel Etki Değerlendirmesi

Duman Yoğunluğu (İslilik) Tayininin Önemi

İs Nedir?

İs, hidrokarbonların eksik yanması yüzünden kaynaklanan ve saf olmayan karbon partikülleri birikimidir. İnsan sağılığı üzerinde en önemli etkisi, çeşitli kanser türlerine ve akciğer hastalıklarına neden olmasıdır. Ortam havasında taşınan bir kirletici olan kurum (is), birçok farklı kaynaktan oluşmaktadır ve bunların tamamı bir piroliz işleminin sonucudur. Etkisiz bir atmosferde malzemelerin yüksek sıcaklıklarda termal ayrışmasına piroliz denmektedir. Bu işlemde yanan malzemenin kimyasal bileşimi değişmektedir.

Duman Yoğunluğu (İslilik) Nedir?

Duman yoğunluğu, yanma süreçlerinden kaynaklanan ve havaya salınan katı partiküllerin (özellikle is) gözle görülür yoğunluğunu ifade eder. Bu yoğunluk, genellikle dumanın renginin ve şiddetinin bir göstergesidir. Genellikle kara ve beyaz olmak üzere iki ana duman türü gözlemlenir:

• Beyaz Duman: Yüksek nem içeren yakıtların yanması sonucu ortaya çıkar. Beyaz duman genellikle yanmanın tamamlanmamış olduğunu gösterir, ancak çevreye karşı daha az zararlıdır.

• Kara Duman (İslik): Tam yanma sağlanmadığında, yakıtın fazla yağlı veya kirli olması durumunda ortaya çıkar. Bu duman, yüksek seviyelerde partikül madde içerir ve çevreye zarar verebilir.

Duman yoğunluğu, genellikle bir duman ölçüm cihazı veya duman yoğunluk ölçüm cihazları ile belirlenir.

Başlıca Kurum (İs) Kaynakları Nelerdir?

Başlıca kurum yaratan kaynaklar şunlardır: içten yanmalı motorlar, elektrik santrali kazanları, gemi kazanları, merkezi buhar-ısı kazanları, atık yakma, tarla yakma (anız yakma), yangınlar, orman yangınları, şömineler ve fırınlar. Aynı zamanda kandiller, mumlar, kuvars ve halojen ampuller, araçların egzoz emisyonları ve arızalı fırınlar da birer İs kaynağıdır.

Çok düşük konsantrasyonlardaki kurum, yüzeylerde ve havalandırma sistemlerinden birikmektedir. Kurum ayrıca, duvarların, tavanların, yer döşemelerinin ve yüzeylerin renk değiştirmesine neden olmaktadır.

İs oluşumu büyük ölçüde yakıtın bileşimine bağlıdır. Yakıt bileşenlerinin kurumlaşma eğilimi, naftalenler, benzenler ve alifatikler olarak sıralanmaktadır. Kurum oluşumu, karmaşık bir süreçtir. Bir dizi molekül birkaç milisaniye içinde birçok kimyasal ve fiziksel reaksiyona girmektedir. Kurum, toz benzeri bir amorf karbon şeklidir.

İs, polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH’lar) içermektedir ve bunlar bilinen mutajenlerdir. İs, özellikle de dizel egzoz kirliliği, havadaki toplam tehlikeli kirliliğin dörtte birinden fazlasını oluşturmaktadır.

Duman Yoğunluğu Tayini Neden Yapılır?

1. Çevresel Etki İzleme: Duman yoğunluğu tayini, endüstriyel tesislerden yayılan emisyonların çevreye etkilerini izlemek için önemlidir. Kara duman, yüksek miktarda is ve partikül madde içerir, bu da hava kalitesini olumsuz etkileyebilir. Duman yoğunluğunun düzenli olarak izlenmesi, çevreye zarar veren emisyonların kontrol altına alınmasını sağlar.
2. Emisyon Kontrolü: Yanma işlemlerinde tam yanma sağlanmadığında, ortaya çıkan kara duman yüksek miktarda zararlı gaz ve partikül madde içerir. Bu da hava kirliliğine neden olur. Duman yoğunluğu ölçümü, yanma süreçlerinin verimli olup olmadığını değerlendirmenin yanı sıra, baca gazı emisyonlarının sınır değerlerin altında tutulmasını sağlar.
3. Sağlık Riski Azaltma: Yüksek duman yoğunluğu, özellikle karasal alanlarda yaşayan insanlar için sağlık riski oluşturur. Özellikle is ve diğer zararlı partiküller solunum yolu hastalıklarına yol açabilir. Duman yoğunluğunun kontrol edilmesi, bu tür sağlık sorunlarının önüne geçilmesine yardımcı olur.
4. Yasal Uyum: Birçok ülkede, özellikle sanayi tesisleri için belirli emisyon sınırları bulunmaktadır. Duman yoğunluğu ölçümü, tesislerin bu sınırları aşmadan faaliyet göstermesini sağlar. Yasal düzenlemelere uymak, hem çevreyi korumak hem de şirketlerin cezai yaptırımlardan kaçınmasını sağlamak açısından önemlidir.

Nano-lab Laboratuvarlar Grubu, Duman Yoğunluğu (İslilik) Tayini kapsamında hizmet vermeye devam etmektedir. Aynı zamanda Emisyon - İmisyon Ölçümleri konusunda da hizmet vermekteyiz.

Daha fazla bilgi için bize ulaşın.                                                                                                                  
Hizmetlerimiz ile ilgili güncel haberler ve paylaşımlar için bizi LinkedIn üzerinden takip edebilirsiniz.
En yeni blog yazılarımızdan haberdar olmak için Instagram hesabımızı takip edin.