Sıvıyağlarda Sabun Sayısı Tayini: Güvenilir Analiz Yöntemleri

Yağlarda Sabun Sayısı Analizi Neden Yapılır?

Yağların, kuvvetli asitlerle işlem görmesi veya basınç altında su ile ısıtılması sonucu yağ asitleri sabuna dönüşmektedir.  Sabun sayısı tayini ile sodyum sabunu içeriği ve hidroklorik asit ile reaksiyona giren diğer bazik maddeler tespit edilmektedir. Analiz sonucu, sodyum sabunu yüzdesi veya sodyum hidroksit yüzdesi cinsinden hesaplanmaktadır. 

Sabun Sayısı Nedir?

Sabun sayısı, 1 gram yağ veya yağ asidinin tamamen sabunlaştırılması için gerekli mg KOH (potasyum hidroksit) miktarını ifade eder. Sabun sayısı, yağdaki trigliseritlerin zincir uzunluğuna ve serbest yağ asidi miktarına bağlıdır:

• Yüksek Sabun Sayısı: Kısa zincirli yağ asitleri içerir.
• Düşük Sabun Sayısı: Uzun zincirli yağ asitleri veya yüksek moleküler ağırlıklı esterler içerir.

Sabun sayısı tayini, yağlarda çözünmüş olarak bulunan sabunun oleat olarak miktarının belirlenmesi esasına dayanır. Oleat, düşük viskozite ve yüksek parlama noktasına sahip yağ asidi esteridir.

Sabun Sayısı Tayininin Önemi

1. Yağın Kalitesinin Belirlenmesi: Yağın moleküler yapısına ilişkin bilgi sağlar. İşlenmiş yağlarda, sabunlaşma sürecinin tamamlanıp tamamlanmadığını kontrol eder.

2. Hile Tespitinde Kullanım: Karışım veya sahte yağların tespitinde yardımcı olur.

3. Yasal Uygunluk ve Standartlar: Gıda ve endüstriyel yağların standartlarına uygunluğunu değerlendirmek için yapılır.

Yasal Düzenlemeler ve Standartlar

Sabun sayısı tayini, belirli standartlara uygun olarak gerçekleştirilir. Önemli standartlar şunlardır:

• TS EN ISO 3657: Yağların ve yağ asitlerinin sabun sayısı tayin yöntemlerini belirler.
• Codex Alimentarius: Gıda yağlarının kalite standartlarını belirler.
• Türk Gıda Kodeksi: Bitkisel sıvı yağların özelliklerine yönelik sabun sayısı limitlerini içerir.

Türk Gıda Kodeksi Bitki Adı ile Anılan Yağlar Tebliği’ne (Tebliğ no: 2012/29) göre soğuk ve preslenmiş natürel yağlarda bulunmamalıdır. Rafine yağlarda ise limit 0,005 (m/m)’dir.

Eğer yağlarda iyi bir yıkama yapılmazsa sabun miktarı yüksek çıkmaktadır. Ancak beyazlatma işlemi yapılmışsa da sabun miktarı düşük çıkacaktır. Bu nedenle yağlar üzerinde yapılmış işlemler konusunda fikir sahibi olabilmek için sabun miktarının belirlenmesi önemlidir.

Nano-lab Laboratuvarlar Grubu, Sıvıyağlarda Sabun Sayısı Tayini kapsamında hizmet vermeye devam etmektedir. Aynı zamanda Zeytinyağı Analizleri konusunda da hizmet vermekteyiz.

Daha fazla bilgi için bize ulaşın.                                                                         
Hizmetlerimiz ile ilgili güncel haberler ve paylaşımlar için bizi LinkedIn üzerinden takip edebilirsiniz.
En yeni blog yazılarımızdan haberdar olmak için Instagram hesabımızı takip edin.