Silaj Yemlerde Mikotoksin Tespiti: Risk Yönetimi ve Analiz Yöntemleri

Silaj Yemlerde Mikotoksin Varlığı

Mikotoksinler Nedir?

Mikotoksinler, Aspergillus, Penicillium ve Fusarium gibi küf türleri tarafından üretilen toksik bileşiklerdir. Bu toksinler, silajda gelişen mikroorganizmalar tarafından oluşturulur ve hayvanlara zarar verebilir. Mikotoksinler, silaj yemlerdeki sağlık risklerini artırabilir ve bu da hem hayvan sağlığı hem de ekonomik kayıplara yol açabilir.

Önemli Mikotoksin Türleri:

• • Aflatoksinler: Karaciğer toksisitesi yapabilir ve immün sistemi baskılayabilir.
  • Zearalenon: Üreme sistemi üzerinde olumsuz etkiler gösterir.
  • Okratoksin A: Böbrek toksisitesi ile ilişkilidir.
  • Deoksinivalenol (DON): Bağırsaklarda iltihaplanmalara neden olabilir.
  • Fumonisinler: Beyin ve karaciğer üzerinde toksik etkiler gösterebilir.

Silaj Yemlerde Mikotoksin Tespiti ve Risk Yönetimi

Risklerin Değerlendirilmesi:

• • Küf Varlığı: Silajın kalitesini ve mikotoksin riskini değerlendirmek için öncelikle küf varlığına bakılır. Küflü silajlarda mikotoksin oluşumu riski artar.
  • Depolama Koşulları: Nemli ortamlar, sıcaklık ve silajın düzgün paketlenmemesi, mikotoksin riskini artırır.
  • Silajın İletişim Düzeyi: Silajın sıkışıklığı ve hava alabilirliği, mikotoksin gelişimi üzerinde doğrudan etkili olabilir.

Mikotoksin Tespiti ve Analiz Yöntemleri:

Kimyasal Analizler:

• HPLC (Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografi): Mikotoksinlerin saptanması ve miktarının belirlenmesi için en yaygın kullanılan yöntemdir.
• ELISA (Enzim Bağlı İmmünosorbent Test): Mikotoksinlerin hızlı ve güvenilir bir şekilde tespit edilmesini sağlar.
• GC-MS (Gaz Kromatografi-Mass Spektrometri): Mikotoksinlerin kimyasal bileşenlerini ayırmak ve analiz etmek için kullanılan bir başka yöntemdir.
• Kütle Spektrometrisi: Mikotoksin tespiti için çok hassas bir yöntemdir. Birden fazla toksin türünü aynı anda analiz etme yeteneğine sahiptir.
• Rapid Test Kitleri: Mikotoksinlerin hızlı taranmasını sağlar ancak kesinlik açısından sınırlıdır.

Risk Yönetimi:

• İç Kontroller: Silajın mikotoksin riski açısından düzenli olarak kontrol edilmesi gerekir. Bu, özellikle küflü silajlarda toksin miktarını azaltabilir.
• Fiziksel Kontrol: Silajın uygun şekilde saklanması ve sıkıştırılması, mikotoksinlerin oluşumunu engelleyebilir.
• Kimyasal Kontroller: Silajın fermente edilmesinde kullanılan katkı maddeleri, mikotoksinlerin oluşumunu inhibe edebilir.
• Biyoteknolojik Kontroller: Silaj mikroorganizmalarının mikotoksin üretimini inhibe eden bakteri veya mayaların eklenmesi.
• Besleme Planlaması: Silajdaki mikotoksinlerin hayvanlar tarafından alınmasını engellemek için uygun besleme programları oluşturulmalıdır.

Silaj yem, özellikle de mısır silajı inek beslenmesinde dünya çapında kullanılan yemlerdendir. Yemler hasat öncesi, depolama sırası ve yemleme sırasında mikotoksinler oluşabilir.

Çiftlik hayvanlarının mikotoksin içeren yemleri tüketmesi hayvan performansını ve dolaylı olarak insan sağlığını tehlikeye atar. Yapılan çalışmalarda geviş getiren hayvanlarda yedikleri silaj yemler yoluyla; aflatoksinler, trikotesenler, okratoksin A, fumonisinler, zearalenon ve diğer birçok ikincil mantar metabolitleri gibi mikotoksinlere maruz kalmaktadır.

Silajda mikotoksinlerle ilgili sorunlar, kirlenmeden önce ve sonra mantar büyümesi önlenerek en aza indirilebilir. Süt ineği yemlerinde mikotoksin oluşumu ve bazı küf önleyici kimyasal katkı maddelerini veya mikrobiyal aşılayıcıları azaltmak için uygun silaj yönetimi şarttır. Mikotoksin seviyelerini düşürmek için yemlere birkaç ayırıcı ajan da eklenebilir, ancak bunların etkinliği mikotoksin oluşum türüne ve seviyesine göre değişir.

Zararları nedeniyle silaj yemlerde mikotoksin tespiti önemli test parametrelerinden biridir. Yemlerdeki en yaygın mikotoksinler arasında aflatoksin B1, deoksinivalenol (DON), zearalenone (ZEN), T-2 toksin ve fumonisin bulunur. Bu mikotoksinler esas olarak küfler tarafından üretilir:

• Sıcak, nemli koşullar gerektiren Aspergillus
• Nemli, rutubet, soğutucu koşulları gerektiren Penicillium,
• Nemli, nemli, daha soğuk koşullar gerektiren Fusarium

Hayvanlarla beslendiğinde mikotoksinler şunlara neden olabilir:

• Azaltılmış yem alımı
• Düşük süt üretimi
• Üreme sorunları
• Ölüm

Nano-lab Laboratuvarlar Grubu, Silaj Yemlerde Mikotoksin Tespiti kapsamında hizmet vermeye devam etmektedir. Aynı zamanda çeşitli Yem Analizleri konusunda da hizmet vermekteyiz.

Daha fazla bilgi için bize ulaşın.                                                                         
Hizmetlerimiz ile ilgili güncel haberler ve paylaşımlar için bizi LinkedIn üzerinden takip edebilirsiniz.
En yeni blog yazılarımızdan haberdar olmak için Instagram hesabımızı takip edin.