TGK Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği’nde Önemli Değişiklikler

TGK Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği’nde Yeni Kriterler ve Listeden Çıkarılan Gıdalar!

Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği’nde Önemli Değişiklikler Yeni Düzenlemeler, Gıda Güvenliğini Güçlendiriyor.

Türkiye’de gıda güvenliğini sağlamak ve mikrobiyolojik riskleri minimize etmek amacıyla önemli bir adım atıldı. Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği, 2025 yılı itibariyle geçerli olacak şekilde yeniden düzenlendi. Yeni yönetmelik ile birlikte birçok gıda maddesinde değişiklikler yapıldı, bazı gıdalar listeden çıkarıldı, yeni gıda grupları ise listeye dahil edildi. Bu değişiklikler, özellikle üreticiler ve denetim organları için önemli bir uyum süreci başlatacak.

Listeden Çıkarılan Gıdalar ve Yeni Eklenen Gıdalar

Yönetmelikteki en dikkat çeken değişikliklerden biri, bazı gıda türlerinin mikrobiyolojik kriterler listesinden çıkarılması oldu. Bunun yanı sıra, özellikle tüketici sağlığını tehdit edebilecek yeni gıda grupları listeye dahil edilerek daha güvenli bir gıda ortamı oluşturulması hedeflendi.

1. Listeden Çıkarılan Gıdalar

1.3.4. Mekanik olarak ayrılmış kırmızı et ve mekanik olarak ayrılmış kanatlı eti (MAE)
1.4.2.4. Konserve balıkçılık ürünleri
1.6.10. Nişasta (Ürün listeden kaldırılmış ve EK-2’ye ilave edilmiştir.)
1.7.2. Kurutulmuş veya dondurulmuş meyveler
1.7.3. Reçel, marmelat ve püreler
1.15.10. Ekmek mayası (yaş ve kuru)

Yeni Parametreler ve Çıkarılan Eski Kriterler

Yönetmelikte, gıda güvenliğini daha etkin bir şekilde denetlemek amacıyla yeni parametreler eklenirken, geçerliliğini yitiren bazı eski kriterler ise listeden çıkarıldı. Bu güncellemeler, sektördeki gelişmeleri takip etmek ve dünya standartları ile uyum sağlamak adına kritik bir öneme sahip.

1. Gıdalarda İfade Değişiklikleri

“1.13.1. Tüketime hazır (pişirilmiş) her türlü et ve sebze yemeği vb”. ifadesi “1.13.1.Tüketime hazır (pişirilmiş) her türlü çorba, bakliyat, et ve sebze yemeği vb” olarak değiştirilmiştir.

“1.13.3. Tüketime hazır (pişirilmiş) her türlü unlu mamul (makarna, her türlü börek, lahmacun, pide, pizza, mantı vb.)” ifadesi “1.13.3. Tüketime hazır pilav, (pişirilmiş) her türlü unlu mamul (makarna, her türlü börek, lahmacun, pide, pizza, mantı vb.)”
“1.15.2. Soya sütü ve soyalı ürünler ve 1.15.3. Soya sütü (toz formda)” ifadesindeki soya sütü ifadesi “Soyalı İçecek” olarak güncellenmiştir.

“1.14.1. Bebek formülleri ve devam formülleri (özel tıbbi amaçlı diyet gıdalar dahil), 1.14.2. Bebek ve küçük çocuk ek gıdaları (özel tıbbi amaçlı diyet gıdalar dahil), 2.2.9. Kurutulmuş bebek formülleri (özel tıbbi amaçlı diyet gıdalar dahil)” ifadelerinden ““özel tıbbi amaçlı diyet gıdalar dahil” ifadesi çıkarılmıştır.

“2.2.1. Pastörize süt ve diğer pastörize sıvı süt ürünleri” ifadesine “yoğurt (meyveliler hariç)” ifadesi eklenmiştir.

2. Listeye Eklenen Ürünler

1.4.2.3. Enzimle muamele edilmiş salamura balıkçılık ürünleri (1.4.2.4. -1.4.2.5 hariç)
1.4.2.4. Fermantasyon yöntemiyle üretilen balık sosları
1.7.2. Filizler (12)
2.1.9. Kanatlı karkası
2.5.3. Kurutulmuş veya dondurulmuş meyveler (Kuruyemişler dahil)
2.5.4. Sert kabuklu meyvelerin kıyılmış, toz, ezme/püre vb. ürünleri
2.5.5. Nişasta

3. Eklenen ve Çıkarılan Analiz Parametreleri;

Maya-Küf analizleri genellikle listelerden çıkarılmış veya Küf olarak değiştirilmiştir.
E.coli genel olarak listelerden çıkarılmış veya E.coli O157 olarak değiştirilmiştir.
Enterobacteriaceae genel olarak listelerden çıkarılmıştır.
Tehlikeli patojenler ön plana çıkarılmıştır.

Geçiş Süreci ve Uyum Zorunluluğu

Yeni yönetmeliğe uyum sağlamak için geçiş sürecinde gıda üreticileri ve satıcıları, yeni mikrobiyolojik kriterlere göre üretim ve denetim faaliyetlerini yeniden düzenleyecek.

Gıda sektöründe faaliyet gösteren tüm işletmeler, bu yeni yönetmeliğe uygunluk sağlamak için gerekli hazırlıkları yapmalı ve geçiş süreci boyunca düzenlemeleri yakından takip etmelidir.

Gıda	Mikroorganizmalar/ toksinler/ metabolitler
Gıda	Eksilen Parametre	İlave Parametre
1.1.1. Pastörize süt	Enterobacteriaceae	Salmonella L. monocytogenes
1.1.2. Fermente süt ürünleri (kefir, yoğurt, meyveli vb yoğurtlar, ayran vb)	E. coli (⁴)	L. monocytogenes E.coli O157
1.1.3.2. Tereyağı ve sürülebilir süt ürünleri ve sadeyağ	Koagulaz pozitif stafilokoklar
1.1.3.3. Kaymak	Koagulaz pozitif stafilokoklar
1.1.4. Süttozu ve krema tozu, dondurma için toz karışımlar, peyniraltı suyu tozu, yayıkaltı suyu tozu ve süt bazlı toz ürünler, kazein ve kazeinat	Enterobacteriaceae Koagulaz pozitif stafilokoklar	Salmonella Stafilokokal enterotoksinler L. monocytogenes
1.1.6. Eritme peynirler ve eritme peynir ürünleri	E. coli
1.1.7. Koyulaştırılmış süt	E. coli (⁴)
1.1.8. Dondurma ve sütlü buz	Enterobacteriaceae	E.coli O157
1.2. Yumurta ürünleri (pastörize ve dondurulmuş yumurta, yumurta tozu vb.)	Enterobacteriaceae
1.3.1. Kıyma	Aerobik koloni sayısı
1.3.3. Çiğ kanatlı eti ve hazırlanmış kanatlı eti karışımları	Salmonella	Salmonella Typhimurium ⁽⁵⁾ Salmonella Enteritidis
1.3.5.2. Isıl işlem görmüş et ürünleri (sosis, salam, kavurma, döner, köfte, jöle işkembe vb.)		E.coli O157
1.4.2.3. Enzimle muamele edilmiş salamura balıkçılık ürünleri (1.4.2.4. -1.4.2.5 hariç)		Histamin (⁶)
1.4.2.4. Fermantasyon yöntemiyle üretilen balık sosları		Histamin (⁶)
1.6.1. Tahıl unları, soya unu ve diğer unlar (patates unları dâhil)	Küf
1.6.2. Ekmek ve ekmek çeşitleri, pide, bazlama, simit, lavaş, poğaça vb.	Maya ve küf
1.6.3. Yufka, kadayıf vb.	Küf
1.6.4. Tahıl gevrekleri, irmik, tüm tane ürünleri, müsli, mısır gevreği, patlamış mısır, pirinç patlağı, cips vb. tahıl bazlı ürünler (aromalılar dâhil), insan tüketimine sunulan kepek	Maya ve küf
1.6.5. Makarna, erişte vb. makarnacılık ürünleri	Maya ve küf
1.6.8. Pizza, hamur ve hamur bazlı ürünler (dondurulmuş, pişime hazır)	Küf
1.6.9.2. Tartlar ve yaş pastalar (kremalı, çikolatalı, dolgulu, meyveli vb.)	E. coli (⁴)	E.coli O157
1.7.2. Filizler ⁽¹²⁾		Salmonella, Shiga toksin üreten
1.10.1. Çay (yeşil, siyah), bitki ve meyve çayları ve bunların karışımları (süzen poşet çaylar dâhil)	Maya ve küf	Küf
1.12.1. Helva, pekmez, lokum, baklava ve diğer şerbetli tatlılar, ezme, cezerye, fındık ve fıstık ezmeleri, şekerlemeler vb.	Maya ve küf	Salmonellla
1.13.2. Tüketime hazır her türlü salata, şarküteri ürünleri ve soğuk mezeler vb.	E. coli	E.coli O157 B.cereus
1.14.1. Bebek formülleri ve devam formülleri	Cronobacter sakazakii B.cereus	Cronobacter spp. Muhtemel Bacillus
1.14.2. Bebek ve küçük çocuk ek gıdaları	Enterobacteriaceae	Cronobacter spp.
1.15.5. Salata ve yemek sosları, domates bazlı soslar (ketçap, soya sosu, hardal, nar ekşisi vb dâhil)	Maya ve küf	Küf
1.15.7. Süt esaslı olmayan yenilebilir buzlar (meyveli buz, sorbe ve diğerleri)	Enterobacteriaceae	L. monocytogenes
1.15.9. Gıda takviyeleri	E. coli	Koliform
1.15.11. Sürülebilir yağlar, margarin ve yoğun yağlar	Maya ve küf	Küf

Daha fazla bilgi için bize ulaşın.
Hizmetlerimiz ile ilgili güncel haberler ve paylaşımlar için bizi LinkedIn üzerinden takip edebilirsiniz.
En yeni blog yazılarımızdan haberdar olmak için Instagram hesabımızı takip edin.